พิธีแห่เรือเซิ้งสะไน รำลึกพระยากตะศิลา

ชาวเผ่าเยอ จัดพิธีแห่เรือเซิ้งสะไน รำลึกพระยา กตะศิลา ที่นำพาลูกหลาน ล่องเรือตามลำน้ำมูล ด้วยเสียงสะไน ก่อนมาขึ้นฝั่งอำเภอราษีไศล จังหวัดศรีสะเกษ ก่อตั้งบ้านเรือจนปัจจุบัน อัญเชิญรูปเหมือน ตั้งยังศาลเมืองคง

วันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2568 ชนเผ่าเยอ ในเขตอำเภอราษีไศล จังหวัดศรีสะเกษ ที่เชื่อว่า ตนเองเป็นลูกหลาน ของพระยา กตะศิลา เมื่อพุทธศตวรรษที่20 ที่ได้นำพาลูกหลาน จากตอนเหนือของประเทศอินเดีย ล่องเรือมาผ่านเมียนมา และสู่สาธารณประชาธิปไตยประชาชนลาว มาตามลำน้ำโขง ก่อนแยกเข้ามาในลำน้ำมูล เพื่อหาที่อยู่อันอุดมสมบูรณ์ ร่มเย็น โดยในการล่องเรือ ก็จะได้เสียงสะไน ที่ทำมาจากเขาควายเผือก เป่าให้สัญญาน เป็นจังหวะดนตรี ร่ายรำ เสี่ยงทายหาพื้นที่ดินอันอุดมสมบูรณ์ ก่อนที่จะมาเจอริมฝั่งแม่น้ำมูล ที่ฝั่งเมืองคง จึงได้นำพาลูกหลานขึ้นจากเรือ ตั้งบ้านเรือน สร้างที่อยู่อาศัย สร้างชุมชนคนเผ่าเยอ จากนั้นเรื่อยมาจนปัจจุบัน 3,000 กว่าปีมาแล้ว
ลูกหลานสำนึกในบุญคุณของบรรพบุรุษ จึงได้มีการสืบรากวัฒนธรรม ในช่วงวันขึ้น 13 ค่ำเดือน 3 ของทุกปี จะมาประกอบพิธีไหว้บูชา พระยา กตะศิลา โดยในปีนี้จัดเป็นพิเศษ ด้วยการหล่อรูปเหมือนพระยา กตะศิลา พร้อมลูกหลานชนเผ่าเยอ แต่งกายด้วยชุดชนเผ่าเยอ เสื้อผ้าไหมสีดำย้อมมะเกลือ มาร่วมประกอบพิธี อัญเชิญรูปหล่อเหมือนพระยา กตะศิลา เท่าตัวจริง บรรพบุรุษของชนเผ่าเยอราษีไศล จากหน้าเทศบาลตำบลเมืองคง อำเภอราษีไศล ไปตามถนนสายหลัก ผ่านถนนกลางเมืองราษีไศล ไปสู่ลานหน้าสำนักงาน อบต.เมืองคง ที่ได้มีการสร้างศาลพระยา กตะศิลา เอาไว้เรียบร้อยแล้ว อัญเชิญรูปเหมือนลงติดตั้ง กล่าวคำบูชาคุณ จุดธูปเทียบบอกล่าวดวงวิญญาณพระยา กตะศิลา ร่ายรำถวายด้วยสาว ลูกหลานเผ่าเยอ

โดยวันนี้ได้มี นายณรงค์กร เผือแผ่ นายอำเภอราษีไศล ร่วมกับ นายกิตติศักดิ์ แซ่จึง นายก อบต.เมืองคง พร้อมด้วย นายกเทศบาลเมืองคง กำนัน – ผู้ใหญ่บ้าน ในเขตตำบลเมืองคง พ่อค้า ประชาชน คนเผ่าเยอ หัวหน้าส่วนราชการในเขตอำเภอราษีไศล ได้เดินทางมาร่วมงานจำนวนมาก เพราะเป็นครั้งแรกที่จะได้ร่วมขบวนแห่ ติดตั้งรูปหล่อเหมือนพระยา กตะศิลา เท่าตัวจริง ตามประวัติโดยย่อ รำลึกบรรพบุรุษของชาวราษีไศล พระยา กตะศิลา เมืองคงโคก ครองเมืองราศีไศล ปีพ.ศ.1300 – 1350 หรือ ราว 218 ปี, ต่อมา พระประจนปัจจานึก ครองเมืองราษีไศล ปี พ.ศ.2424 – 2438 จานั้นมีการตั้งเป็นอำเภอราษีไศล มีขุนบริหารชนบท เป็นนายอำเภอคนแรก ปี พ.ศ.2442 – 2450 ต่อมา มีหลวงคงคณานุการ เป็นนายอำเภอคนที่ 2 สมัยแรกปี พ.ศ.2562 – 2464 และมาสมัยมที่สอง อีก ปี พ.ศ.2466 – 2478 และนาย สมหมาย ฉัตรทอง มาเป็นนายอำเภอราษีไศล ใน ปี พ.ศ.2521 – 2524 ก่อนได้จัดรำลึกพระยากตะศิลา ขึ้น ในปีนี้เป็นต้นมา สืบมาจวบจนปัจจุบันนี้ โดยจัดขึ้นในวันขึ้น 13 ค่ำ เดือน 3 นั้นเอง